Ankara'da yaşanan üzücü bir olayda, 67 yaşında KOAH nedeniyle hayatını kaybeden Adnan Yılmazel'in ailesi, sigara şirketinden 500 bin TL manevi tazminat kazandı. Avukat Senem Yılmazel'in açtığı davada, babasının 50 yılı aşkın süredir sigara içtiği ve bu durumun hastalığının ana sebebi olduğu belirtildi. Mahkeme, Türk Toraks Derneği ve Türkiye Psikiyatri Derneği raporlarını da dikkate alarak, sigara şirketinin ölümde sorumluluğunu kabul etti. Yılmazel, babasının 12-13 yaşından beri sigara içtiğini ve bırakmak için birçok kez çaba sarf ettiğini ancak başarılı olamadığını belirtti. Davalı şirket, mahkemenin görevli olmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını ve kendilerine kusur atfedilemeyeceğini savunarak davanın reddedilmesini talep etmişti. Ancak mahkeme, Dünya Sağlık Örgütü raporları ve İstanbul Adli Tıp Kurumu'nun bulgularını da göz önünde bulundurarak, davayı kısmen kabul etti.

Sigaranın Zararları ve Sorumluluk

Mahkeme kararında, sigara dumanında bulunan binlerce kimyasal maddeden en az 70'inin kanserojen olduğu, KOAH'ın temel sebebinin sigara ve diğer tütün ürünleri olduğu vurgulandı. Aziz Sancar'ın bilimsel çalışmaları da davada delil olarak sunuldu. Sigara şirketinin, ürünlerinin zararlı etkileri konusunda toplumun yeterince bilgilendirilmediği ve risklerin gizlendiği belirtildi. ABD'de benzer davalarda sigara üretici/satıcı firmaların sorumlu tutulmasına dikkat çekildi. Mahkeme, üreticilerin kullanıcıları yeterince aydınlatmadığını ve asli kusurun onlara ait olduğunu kabul etti. İlk derece mahkemesi 10 bin TL tazminat öderken, istinaf mahkemesi bu rakamı yetersiz bularak 500 bin TL'ye çıkardı.

İstinaf Mahkemesinin Kararı ve Avukatın Açıklamaları

Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3'üncü Hukuk Dairesi, manevi tazminat miktarını belirlerken tarafların sosyal ve ekonomik durumlarını, kusurlu eylemin mağdurda uyandırdığı elem ve ızdırabı, istek sahibinin toplumdaki yerini ve olaydaki karşılıklı durumlarını göz önünde bulundurdu. Kararda, tazminatın zarara uğrayanda manevi huzuru sağlayacak düzeyde olması gerektiği ancak zenginleşme aracı olmaması gerektiği belirtildi. Avukat Senem Yılmazel, babasının ölümünün kendisine büyük acı yaşattığını ve bu kararın emsal teşkil edeceğini umduğunu dile getirdi. Türkiye'de benzer davaların genellikle reddedildiğini belirten Yılmazel, DHA'ya verdiği demeçte, babasının KOAH nedeniyle vefat ettiğini ve bu hastalığın sigara kullanımına bağlı olduğunu kanıtlamayı başardığını söyledi. Yılmazel, babasının hayatının geri dönmeyeceğini ancak bu kararın diğer ailelerin haklarını aramada cesaretlendireceğini umduğunu belirtti.

Yasal Süreç ve Önemli Noktalar

Davacı, sigara şirketinin bilinçli olarak zararlı bir ürün sattığını, riskleri gizlediğini ve tüketicileri yeterince bilgilendirmediğini iddia etti. Davalı şirket ise, mevzuata uygun hareket ettiğini, kusurun kendilerine ait olmadığını ve davanın zamanaşımına uğradığını savundu. Mahkeme, Hukuk açısından değerlendirme yaparak, sigara kullanımının sağlık üzerindeki olumsuz etkilerine dair bilimsel kanıtları ve uzman görüşlerini dikkate aldı. Bu karar, sigara şirketlerinin sorumluluğu ve tüketici hakları konusunda önemli bir emsal teşkil edebilir. Karar, Ankara mahkemelerinde verilen benzer davalar için de yol gösterici olabilir. Gelecekteki davalarda, sigara şirketlerinin tüketicileri daha iyi bilgilendirme yükümlülüğü daha da vurgulanabilir.