Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara’daki görüşmelerinde Suriye'deki gelişmelere odaklandı. Yaklaşık üç saat süren görüşmede, Ankara-Brüksel iş birliğinin geleceği ve Suriye'nin yeniden inşası masaya yatırıldı. Erdoğan, Suriye'nin yeniden imarı için AB'den ciddi destek beklediklerini vurguladı. Von der Leyen ise yeni yönetimin azınlıklara ve farklı etnik-dini gruplara saygılı olması gerektiğini belirtti. Görüşmede, Türkiye'deki Suriyeli mülteciler için 1 milyar Euro'luk yeni bir fonun tahsis edildiği duyuruldu. Bu fon, eğitim ve sağlık alanlarında kullanılacak. Görüşmenin ardından yapılan ortak açıklamada, iki lider de Türkiye-AB ilişkilerinin geliştirilmesi ve bölgesel konularda iş birliğinin önemine dikkat çekti. Suriye'deki Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki yeni dönem, Türkiye-AB iş birliğine yeni bir ivme kazandırdı.

Suriye'nin Yeniden İnşası ve Mülteci Dönüşü

Türkiye ve AB, 2011'den beri süregelen Suriye iç savaşının yarattığı mülteci krizinde yakın iş birliği içinde. 2016'da imzalanan anlaşma kapsamında AB, Türkiye'deki Suriyeli mültecilere toplamda 6 milyar Euro'luk finansman sağlamayı taahhüt etti. Bu rakamın 10 milyar Euro'yu aştığı belirtiliyor. Erdoğan, AB'den, gönüllü geri dönüşleri kolaylaştırmak ve Suriye'nin kuzeyindeki altyapı yatırımlarını desteklemek için daha kapsamlı ve uzun vadeli bir destek beklediklerini ifade etti. Türkiye, özellikle Afrin gibi bölgelerde Suriyelilerin dönüşü için altyapı çalışmaları yürütüyor ve bu konuda AB'den finansal destek istiyor. Mültecilerin kitlesel dönüşünün, Suriye'nin yeniden inşası ve imarıyla mümkün olacağı vurgulanıyor. Türkiye'nin bu konudaki çabaları ve AB'nin olası katkısı, bölgesel istikrar için oldukça önemli.

AB'nin Dikkatli Yaklaşımı ve Güvenlik Endişeleri

Von der Leyen, Suriye'deki gelişmelerin umut verici olduğunu ancak riskleri de barındırdığını belirtti. Barışçıl bir geçiş sürecinin, ülkenin toprak bütünlüğünü ve egemenliğini koruyarak, tüm halkın beklentilerini karşılaması gerektiğini vurguladı. AB, Suriyelilerin gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüşleri için BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ile iş birliği yapacağını açıkladı. Ancak, göç yönetimi ve düzensiz göçmenliğin önlenmesi üzerinde odaklanıldı. Suriye'nin yeniden inşası konusunda ise net bir taahhütte bulunulmadı. Türkiye'nin güvenlik endişeleri de gündeme geldi. Erdoğan, IŞİD ve PKK gibi terör örgütlerinin faaliyetlerinin önlenmesi gerektiğini belirtti. Von der Leyen de IŞİD'in yeniden canlanmasının risklerine dikkat çekti ve Türkiye'nin meşru güvenlik kaygılarının dikkate alınması gerektiğini söyledi. Ancak YPG'ye ilişkin hassas bir konuya değinmedi.

Türkiye-AB İlişkilerinin Geleceği

Von der Leyen, Türkiye-AB ilişkilerinin geliştirilmesi için çalışacağını, ancak Türkiye'nin AB üyelik sürecine değinmedi. Ekonomik ve ticari ilişkilerin güçlendirilmesi ve gümrük birliğinin güncellenmesi konuları vurgulandı. Erdoğan ise Türkiye-AB ilişkilerinde yeni bir vizyon arayışını dile getirdi. Türkiye'nin AB üyeliğini stratejik hedef olarak gördüğünü ve AB'den benzer bir yaklaşım beklediğini ifade etti. Kıbrıs sorunu, Rusya'ya uygulanan yaptırımlar ve vize kolaylaştırılması gibi konular da görüşmelerde ele alındı. Türkiye, AB liderler zirvesinden yaptırımların kaldırılması, gümrük birliğinin güncellenmesi ve vize sorunlarının çözülmesi yönünde adımlar atılmasını bekliyor. İki taraf arasındaki iş birliğinin geleceği, hem Suriye krizi hem de iki tarafın uzun vadeli ilişkileri açısından belirleyici olacak.